Çocuğum İçin Her Şeyi Yapmalı mıyım? Yoksa Onun Büyümesine Alan mı Açmalıyım?
Funda Mücaviroğlu
19 Eyl
2 dakikada okunur
ÇOCUĞUM İÇİN HER ŞEYİ YAPMALI MIYIM? YOKSA ONUN BÜYÜMESİNE ALAN MI AÇMALIYIM?
Anne Baba Olarak Kendimize Hep Şu Soruyu Soruyoruz: ‘’ ÇOCUĞUM İÇİN HER ŞEYİ YAPMALI MIYIM? Yoksa ONUN BÜYÜMESİNE ALAN MI AÇMALIYIM? ‘’
Okula başladıkları ilk dönemlerde, çocuklar henüz minicik elleriyle hayatı kavramaya çalışırken, biz ebeveynler olarak onlara yardım etmeyi, önlerini açmayı hatta yollarını temizlemeyi doğal bir refleks olarak görüyoruz. Çünkü seviyoruz. Çünkü korumak istiyoruz. Çünkü üzülmelerini istemiyoruz.
Ama BÜYÜMEK, minik düşüşlerle, küçük hayal kırıklıklarıyla, arkadaş didişmeleriyle, becerebildiği ve başarabildiği anlardaki o ışıl ışıl gözlerle geliyor. BÜYÜMEK, kendi çoraplarını ters giymekle, döke saç yemek yemekle düğmeleri yanlış iliklemekle geliyor. Bir düşünün: Onun yerine montunu giydirmek mi daha faydalı, yoksa beş dakika bekleyip kendi başına giydiğinde duyacağı gurur mu?
Okulöncesi dönemde en kıymetli şeylerden biri ‘’ Deneme İzni ‘’ vermektir. Ama yanında olarak, göz temasıyla yüreklendirerek… Bizim görevimiz onlar için her şeyi yapmak değil, yapabilecekleri şeyleri keşfetmelerine alan açmaktır. Çocuğunuz için her şeyi yapmayın. Onun yerine, ona kendi ‘’yapabilirim’’ hikayelerini yaratma fırsatı verin. Bazen beklemek, yardım etmekten daha güçlü bir eylemdir. Sabırla, sevgiyle ve güvenle…
Peki Ya ARKADAŞLIK İLİŞKİLERİ ? Küçük Çatışmalar, Büyük Öğrenmeler
Okul öncesi dönemde çocuklar, minik bedenleriyle koca bir sosyal dünyaya adım atarlar. Paylaşmayı, beklemeyi, ‘’hayır’’ demeyi, ‘’hayır’’ duymayı, sıra beklemeyi, bazen de sabırsızlanmayı öğrenirler. Elbette bu yolculuk, pembe bulutlar gibi tatlı olduğu kadar, gök gürültüleriyle de doludur.
Bir gün iki çocuk birlikte resim yapar. Renkler adeta dans eder. Ertesi gün… biri diğerinin kağıdına ‘’ufak’’ bir çizik atar. Diğeri de büyük bir itişle karşılık verir. Hatta bazen bu sahneler öyle hızlı gelişir ki, yetişkin olarak ‘’ Ne oldu şimdi?’’ demeye fırsat bile bulamazsınız. Ama işte tam da bu anlar çocuklar için ‘’ Hayatın küçük laboratuvarlarıdır.’’ Çünkü burada deney malzemesi ‘’ İlişkilerdir.’’
Biz ebeveynler çatışmayı genellikle ‘’ PROBLEM’’ olarak görürüz. Oysa çocuklar için bu anlar; ‘’ SINIR KOYMAYI, ÖZÜR DİLEMEYİ, DUYGULARINI İFADE ETMEYİ, EMPATİ KURMAYI’’ öğrenmenin en doğal yollarıdır. Bir çocuğun diğerine ‘’ Bu benim oyuncağım’’ demesi, aslında kişisel alan farkındalığının tohumudur.Diğerinin ‘’ ama ben de oynamak istiyorum’’ demesi, İsteklerini dile getirme becerisidir.
Tüm bunlar yaşanırken yani çocuklarınız, sosyal bir ortamda grup eğitimi alırken ‘’ EBEVEYN ROLÜ ‘’ çok önemlidir. Çocuğunuzu hemen savunmak ya da ‘’ Benim çocuğum asla yapmaz!’’ refleksi yerine, Önce derin bir nefes alarak, sonra durumu izleyerek, olayı anlamaya çalışabilirsiniz. Çocuğunuza, bu çatışmayı anlamlandırması ve çözmesi için fırsat tanıyın. Mesela şöyle diyebilirsiniz: ‘’ Sen biraz üzgün görünüyorsun. Galiba resmine çizik atılması hoşuna gitmedi. Ama belki de o kalemi çok istemişti. Şimdi birlikte ne yapabileceğimizi düşünelim mi? ‘’ Bu cümle hem sizin tarafsız kalmanızı sağlar. Hem de çocuğunuza çözüm odaklı düşünmeyi öğretir.
Size önemli bir gerçeği açıklamak istiyorum. Okul öncesi çağdaki çatışmaların % 90 ‘ı oyuncak, % 9 ‘u sıra bekleme, % 1’i ise o bana bak dedi gibi anlaşılması çok güç sebeplerden çıkar. Ve her birinin içinde, bir gelişim fırsatı gizlidir. Gelişim tek taraflı değildir. İki tarafta alması gerekeni alacaktır.
Her çatışma, çözülmesi gereken bir kriz değildir. Bazıları aslında çoğunluğu ‘’ BÜYÜME PRATİKLERİ’’ dir. Biz ebeveynler sabırla eşlik ettiğimizde, çocuklar sadece barışmayı değil, ilişkileri onarmayı da öğrenirler. Ve bu ilerideki arkadaşlıklarının en sağlam temeli olur.
‘’Çocuğunuzun arkadaş ilişkilerinde, onları kendi yollarıyla keşfetmelerine cesaret vermek; gerçek sevginin ve güvenin en değerli göstergesidir. ‘’
